De afgelopen 1,5 jaar hebben we bij OCRN en Forte GGZ op verschillende manieren geïnvesteerd in verduurzaming. Groene maatregelen, zoals het isoleren van onze eigen panden en het plaatsen van zonnepanelen op diezelfde panden. Kleinere of grotere aanpassingen, die onze voetafdruk verkleinen en eraan bijdragen dat we de wereld hopelijk een klein beetje beter achterlaten. Toch zijn deze verduurzamingsmaatregelen bij de meeste mensen niet bekend. Daarom de hoogste tijd voor een interview met onze directeur-bestuurder, Arno Vink.
Wat zijn op dit moment de belangrijkste maatregelen die al zijn genomen?
“Momenteel zijn we bezig om de oude CV-ketels te vervangen door hybride warmtepompen, en bij Forte Leeuwarden zijn we zelfs al helemaal van het gas af. Lichtknoppen zijn vervangen door sensoren, zodat verlichting niet meer onnodig aan staat. We denken hier bewust over na, zonder medewerkers daarbij in de weg te willen zitten.”
Een praktisch voorbeeld van zo’n subtiele aanpassing: bij de aanschaf van nieuwe printers is in Groningen één printer minder neergezet. Medewerkers merken hier vrijwel niets van, maar er wordt toch minder geprint. Het mes snijdt dan aan twee kanten: het is beter voor het milieu en er is ook een financiële prikkel.
Hoe probeer je mensen te motiveren om mee te bewegen?
Arno vertelt dat hij niet gelooft dat mensen dwingen om te verduurzamen echt werkt. Hij kiest er daarom voor om de randvoorwaarden te faciliteren, zodat mensen vervolgens zelf andere keuzes kunnen maken. “We hebben elektrische bedrijfsfietsen, en die worden niet heel veel gebruikt. Dat vinden we wel een worsteling. Waarom pakt men eerder de auto, en niet de fiets? Ik push dat niet heel erg, ik wil mensen nergens toe verplichten of dwingen, dan wordt het misschien vervelend. Mensen moeten denk ik intrinsiek gemotiveerd zijn om bepaalde keuzes te maken. We proberen collega’s wel heel bewust ruimte te bieden om die beweging te maken.”
Een andere beweging is het bewust minder post versturen. De regel is nu om alles wat digitaal verstuurd kán worden, ook alleen maar digitaal te versturen. Bij Forte Groningen heeft dit ervoor gezorgd dat het aantal verstuurde brieven is gehalveerd. Arno zou nog wel wat verder willen gaan. “Ik zou wel een volledig papierloos kantoor (paperless office) in willen voeren, en ook geen geprinte verslagen meer meegeven aan cliënten. Zo ver zijn we nog niet, maar hier willen we in de toekomst wel naartoe.”
Waarom is verduurzaming volgens jou belangrijk?
“Verduurzaming is volgens mij belangrijk omdat ik geloof dat je, wanneer je kansen en mogelijkheden hebt, die ook moet benutten. Ik voel sterk dat ik niet zomaar de wereld wil achterlaten zonder geprobeerd te hebben om er een positieve impact op te maken. Ik zie mezelf dan ook als een ‘rebel with a cause’; als je ergens principieel voor staat, moet je daar ruimte voor maken en ernaar handelen.
Wij zijn ook zeer kritisch als het gaat om de contractering en ‘rebelleren’ tegen zorgverzekeraars en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), omdat we overtuigd zijn dat onze visie op zorg, waarbij het welzijn van de cliënt centraal staat, de juiste is. Onze aanpak zou je gerust activistisch kunnen noemen. Bij ons bepalen de zorgprofessionals de lengte van een behandeling, niet de zorgverzekeraar of de manager. Onze professionals behandelen zo lang als nodig, niet langer en niet korter. Hierdoor zijn we sinds mijn aantreden al in ‘debat’ met partijen als Menzis en de NZa, en kies ik er bewust voor om geen contract met Menzis af te sluiten, ook al is dat financieel erg verleidelijk. Dit standpunt vraagt om lef, doorzettingsvermogen en juridische kennis, vooral omdat zorgverzekeraars exclusieve advocatenkantoren inschakelen, zoals Pels Rijcken. Wij doen dat zelf. Als je de kans hebt om de wereld een beetje beter te maken, vind ik dat je die kans moet pakken. Dat is, denk ik, iets heel waardevols.
Wat is er volgens jou nodig om verduurzaming bij meer bedrijven en mensen hoog op de agenda te krijgen?
“Ik geloof in de basis wel dat als je echt impact wil maken, het belangrijk is dat een regering daar de lijn in trekt. De grootste wijzigingen worden gestuurd door wet- en regelgeving. Op macroniveau zijn landelijke, of zelfs internationale maatregelen dus nodig. Het is denk ik te lastig om van mensen te verwachten dat dit allemaal vanuit eigen initiatief en motivatie komt.”
Wat staat er voor komend jaar (en daarna) nog op de planning?
De hybride warmtepompen willen we het liefst in al onze eigen panden plaatsen. We zijn ook aan het kijken naar de mogelijkheden om accu’s aan te schaffen. We hebben veel zonnepanelen geplaatst en wekken daarmee meer stroom op dan we op dat moment verbruiken. We willen deze energie graag opslaan voor de momenten dat we het wel nodig hebben. We blijven ook kijken naar mogelijkheden om onnodige verspilling anders te organiseren, zoals in onze bestelprocessen en leveranciers, om dit zo efficiënt mogelijk in te richten. Uiteindelijk willen we ook dat al onze bedrijfsauto’s elektrisch of hybride worden.
Arno benadrukt dat initiatieven van collega’s altijd welkom zijn. “Bij OCRN heeft een medewerker veel prullenbakken van werkkamers afgehaald, zodat er nu nog slechts een paar prullenbakken op de verschillende gangen staan. Dit soort, ogenschijnlijk kleine, initiatieven zijn alleen maar mooi en helpen ons ook om bewuster met ons afval en plastic om te gaan".