Hoe herken je trauma bij kinderen?
Het kan lastig zijn om trauma te herkennen, waardoor kinderen een verkeerde diagnose kunnen krijgen. De symptomen verschillen per kind en levensfase. Vaak praten kinderen niet over traumatische gebeurtenissen, bijvoorbeeld omdat ze denken dat het normaal is of omdat ze er uit angst of loyaliteit naar de dader niet over willen praten. De meeste kinderen laten in hun gedrag wel symptomen van trauma zien. Bij hele jonge kinderen kan het moeilijk zijn om trauma te herkennen, omdat ze nog niet goed kunnen praten.
Symptomen die bij peuters en kleuters op trauma kunnen wijzen zijn:
- Slecht eten
- Onrustig slapen
- Veel huilen
- Heel aanhankelijk, of juist in zichzelf gekeerd
- Bang om alleen gelaten te worden
- Agressief gedrag, dingen zomaar kapot maken
- Lichamelijke klachten zonder lichamelijke oorzaak
Bij iets oudere kinderen (basisschoolleeftijd) kunnen de volgende symptomen op trauma wijzen:
- Aanhoudend piekeren
- Onterechte schuldgevoelens
- Slaapproblemen en nachtmerries
- Lichamelijke klachten (zoals hoofdpijn en buikpijn)
Bij pubers en adolescenten zijn mogelijke symptomen:
- afgevlakte emoties
- concentratieproblemen
- prikkelbaar, snel ruzie maken
- desinteresse, lamlendigheid
- angst
- alcohol- en drugsgebruik
- stemmingswisselingen
Trauma bij kinderen kan ontstaan als een kind iets ergs heeft meegemaakt. Ruzies of geweld tussen ouders, (seksueel) mishandeld worden, emotioneel misbruik zijn enkele voorbeelden waardoor een trauma kan ontstaan. Ook het verlies van een dierbare, een scheiding van ouders, ernstige rampen of ziektes kunnen een oorzaak zijn.
Als ouder is het belangrijk om je kind liefdevol en begripvol te begeleiden. Een veilige basis voor het kind, waarin je als ouder betrouwbaar en voorspelbaar aanwezig bent, kan een kind helpen zich veilig te voelen. Voorspelbaarheid, en je kind zelf keuzes laten maken, kan een gevoel van controle geven. Dit is belangrijk na een traumatische gebeurtenis, waarin een kind vaak machteloos is geweest. Daarnaast is het belangrijk om professionele hulp te zoeken. Een deskundige kan helpen bij het begrijpen van de specifieke behoeften van uw kind en de juiste ondersteuning bieden.
In de schoolomgeving is het belangrijk dat leerkrachten, onderwijsdeskundigen en ouders samenwerken. Als leerkracht is het belangrijk om een veilige omgeving voor de leerling te creëren, flexibel en begripvol te zijn en emotionele ondersteuning te bieden. Moedig het kind aan om over gevoelens te praten.
Behandeling
trauma bij OCRN
trauma bij OCRN
Een trauma bij een kind kan op verschillende manieren behandeld worden. Bij heel jonge kinderen kan speltherapie een effectieve manier zijn om trauma te verwerken. Onder begeleiding van een therapeut kunnen kinderen hun ervaringen uiten en verwerken met behulp van (creatief) spel.
Bij oudere kinderen kan EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) een effectieve therapie zijn. Psycho-educatie kan voor zowel kinderen als ouders helpen om trauma beter te begrijpen en coping-mechanismen te leren.
De behandeling wordt altijd aangepast aan de specifieke behoeften van een kind. Daarbij wordt gekeken naar het hele systeem, dus ook ouders en leerkrachten.