Schoolweigering is een vorm van schoolverzuim, die tot voor enige jaren geleden veelal werd aangeduid met de term schoolfobie. Schoolweigering moet wel onderscheiden worden van andere vormen van schoolverzuim, zoals spijbelen, afwezig zijn vanwege een puur somatische ziekte, thuisblijven om te zorgen voor een zieke of fobische ouders (Scharree, 1995).
De vier kenmerken van schoolweigering zijn:
- Ernstige problemen bij het bezoeken van school;
- Ernstige emotionele opwinding of lichamelijke klachten bij het vooruitzicht naar school te gaan;
- Thuisblijven met medeweten van ouders;
- Afwezigheid van belangrijke antisociale gedragsstoornissen, zoals stelen, liegen en vandalisme.
Schoolweigeraars onderscheiden zich in een drietal opzichten van spijbelaars:
- Schoolweigeraars hebben hoge werknormen en zijn ijverig in tegenstelling tot spijbelaars;
- Hun ouders hechten meestal veel belang aan schoolbezoek. Dit is bij ouders van spijbelaars meestal veel minder het geval;
- Schoolweigeraars hebben over het algemeen een hele hechte band met hun ouders, terwijl spijbelaars over het algemeen opgroeien in gezinnen waar veel minder hecht contact is met de ouders.
De gevolgen van schoolweigering zijn ingrijpend, zowel voor het kind zelf als voor het gezin. Op korte termijn raakt een kind dat niet naar school gaat achter met leren. Contacten met andere kinderen van school en daarbuiten worden minder en na verloop van tijd raakt zo’n vaak in een sociaal isolement. Hierdoor neemt de angst om naar school te gaan doorgaans toe. Op langere termijn (meer dan drie maanden) wordt de leerachterstand onoverbrugbaar en zie je veel kinderen die in deze situatie zitten depressief worden. In het gezin van een kind met schoolweigering ontstaat gewoonlijk een zeer gespannen sfeer. Aanvankelijk uit die spanning zich in conflicten tussen ouder en kind en vaak ook tussen ouders onderling, m.n. als er verschil van mening tussen hen bestaat over de aanpak van de problemen. Als er na verloop van tijd geen oplossing in zicht is, ontstaat vaak een sfeer van berusting en apathie.
Bron: de Gelderse Roos
